Paylaşılma tarixi: Sep 21, 2015 4:13:59 PM
Son günlər nəqliyyat naziri Ziya Məmmədov və yaxın ətrafı ilə bağlı baş verənlər onun “vurulması” prosesinin son mərhələyə qədəm qoyduğunu söyləməyə əsas verir. Söhbət heç Z.Məmmədovun nazir kreslosu ilə vidalaşmasından da getmir. Ola bilsin ki, indiyə qədər çox qovğalardan sağ-salamat çıxmış nazir bu dəfə də “çulunu sudan çıxaracaq”. Amma Nəqliyyat Nazirliyinin səlahiyyətlərinin bölüşdürülməsinin sürətlənməsi, Z.Məmmədovun “biznes imperiyası”nın sökülməsi elə vəziyyət yaradıb ki, o, hakimiyyət piramidasında artıq əvvəlki statusunu bərpa edə bilməyəcək. Nazir kreslosunda qalsa belə, biz yalnız əvvəlki Z.Məmmədovun kölgəsini görəcəyik. Beləliklə, çox ciddi əsaslara söykənərək söyləmək olar ki, daha bir oliqarx əfsanəsi bitmək üzrədir.
Bu əfsanənin əsas qəhrəmanı Ziya Məmmədovun hakimiyyət zirvəsinə yolu isə heç də asan olmayıb. Azərbaycanın ən məhşur dəmiryolçusunun isteblişmentə yolu asan olmayıb.
Maşinist köməkçisindən rəis kreslosuna doğru
Z.Məmmədov 1952-ci ildə Ucar rayonunda dünyaya göz açıb. Qırmızı Əmək Bayrağı Ordenli Rostov Dəmir Yolu Nəqliyyatı Mühəndisləri İnstitutunu bitirib. Əmək fəaliyyətinə 1971-ci ildən Azərbaycan Dövlət Dəmir Yolunun Biləcəri Lokomotiv deposunda maşinist köməkçisi kimi başlayıb. 1980-1996-cı illərdə qədər Azərbaycan Dövlət Dəmir Yolunda partiya təşkilatının katibi, həmkarlar komitəsinin sədri, lokomotiv dispetçeri, lokomotiv deposu rəisinin kadr və məişət işləri üzrə müavini, məntəqə rəisi, depo rəisi, Dəmir Yolu Lokomotiv təsərrüfatı xidmətinin rəisi, Dövlət Dəmir Yolu İdarəsi rəisinin lokomotiv və vaqon təsərrüfatı üzrə müavini vəzifələrində çalışıb.
Prezidentinin 31 iyul 1996-cı il tarixli 379 nömrəli Sərəncamı ilə Azərbaycan Dövlət Dəmir Yolunun rəisi vəzifəsinə təyin edilib və 2002-ci ilin avqust ayına kimi bu vəzifədə çalışıb.
Bu, Z.Məmmədovun karyerasının rəsmi təsviridir. Qeyri-rəsmi təsvir isə çox maraqlıdır. Ziya müəllim 6 il yataqxanda qalıb. Qardaşı Nəriman müəllimdən sonra evin ikinci böyük oğlu olub. Digər 3 qardaş da dəmir yolunda maşinist köməkçisi vəzifələrində çalışıblar. Elton Məmmədovdan başqa bütün qardaşlar dəmiryolçu olublar.
Cəbhə hakimiyyətə gəldikdən sonra dəmiryolu idarəsinə əslən tovuzlu olan Eldar İsmayılov rəis təyin edilib. E.İsmayılov Z.Məmmədov Dövlət Dəmiryolu İdarəsində Lokomotiv xidmətinin rəisi olan dövrdə həmin idarənin maliyyə xidmətinin rəis müavini işləyən Arif Əsgərovun qohumu idi. E.İsmayılovun rəis kimi imzaladığı ilk əmrlərdən biri Musa Pənahovu iqtisadi məsələlər üzrə müavin, Z. Məmmədovu lokomotiv, vaqon və energetika üzrə idarənin rəis müavini, Arif Əsgərovu isə maliyyə xidmətinin rəisi vəzifəsinə təyin etməsi olub.
Z.Məmmədovun bundan sonra irəliyə getməsində isə məhşur iş adamı “Quska” ləqəbi ilə tanınan Hüseyn Abdullayevin dostu, Arif Əskərovun kirvəsi, "Azərreyl" firması və eyni adlı voleybol komandasının yaradıcısı bir zamanlar ən nüfuzlu və ən varlı iş adamlarından biri olan Bəhram Yaradanquliyev xüsusi rol oynayır. B.Yaradanquliyev “Quska” vasitəsilə Rza İbadovla da tanış olub. H.Abdullayevi, “Hafka” ləqəbi ilə tanınan iş adamı Hafiz Məmmədovu, B.Yaradanquliyevi biznes maraqları birləşdirib. Onların əlaqələrinin mərkəzində isə "Azərreyl" şirkəti və B.Yaradanquliyev durub. "Azərreyl" şirkəti dəmiryol daşımalarında xüsusi çəkiyə malik idi və o zamanlar üçün çox böyük gəlir mənbəyi sayılırdı.
Heydər Əliyevin hakimiyyətə gəlməsindən sonra Dövlət Dəmir Yol İdarəsinə Vahid Məmmədov rəis təyin edilir. Ancaq Heydər Əliyevə yaxınlığı ilə seçilən H.Abdullayevlə münasibətlər, "Azərreyl" firması ilə həyata keçirilən biznesin dəmir yolunda təmsilçisi kimi Z.Məmmədovu toxunulmaz qalır. H.Abdullayevin təqdimatı ilə Z.Məmmədov Dövlət Dəmir Yol İdarəsinə rəis təyin olunur.
“Azərreyl"lə nazir kreslosuna daşındı
Bəhram Yaradanquliyev və Ziya Məmmədov
Nazirin karyerasında “Azərreyl" şirkəti ilə yanaşı eyni adlı qızlardan ibarət voleybol komandası da mühüm rol oynayıb. 2000-ci illərdə B.Yaradanquliyevin vurulmasına nail olan Z.Məmmədov bu voleybol komandasının da hamisinə çevrilir. Məşhur məşqçi Faiq Qarayevin rəhbərliyi ilə “Azərreyl" komandası çox böyük uğurlar qazanır. Bu uğurlardan Z.Məmmədova da pay düşür və bu naliyyətlər ona, 2000-ci illərdə o zaman ARDNŞ-in vitse-prezidenti, Milli Olimpiya Komitəsinin prezidenti vəzifəsini tutan İlham Əliyevlə tanış olmağa imkan verir. F.Qarayev bu məsələdə ona çox yardımçı olur. Bu tanışlıq ona 08 avqust 2002-ci ildə nəqliyyat naziri vəzifəsinə təyin olunmağa kömək edir. Qarşıda isə 14 illik nazir karyerası vardı...
Nazir təyin olunduqdan sonra Z.Məmmədov özünün biznes imperiyasını yaratmağa başladı. “Qarant” holdinqə çevrilən ZQAN” holdinq quruldu. Lyuks otellər şəbəkəsi yaradıldı, Məmmədovların tikinti biznesi çiçəklənməyə başaldı, "Bank of Baku" quruldu. Nəqliyyat biznesi tamamilə onun nəzarətinə keçdi. Bakı Beynəlxalq Avtovağzal Kompleksi tikildi. Qardaşı Elton Məmmədov deputat oldu. Nəqliyyat Nazirliyi dövlət budcəsindən infrastrukur layihələri üçün ən çox pul alan qurumlardan birinə çevrildi. “Dövlət Dəmir Yolu” QSC-də Z.Məmmədovun nəzarətinə keçdi. “Azəyolservis” ASC-də nəqliyyat nazirinin kölgəsi altında işləyirdi. Onun keçmiş iş yoldaşları Arif Əsgərov “Dövlət Dəmir Yolu” QSC-nin sədri, Musa Pənahov öz müavini, Cavid Qurbanov “Azəyolservis” ASC-yə rəhbər təyin edildi. Hafiz Məmmədov çox böyük holdinq qurdu və milyonçu oldu.
Artıq bütün bunlar geridə qalıb və keçmiş dəmiryolçu üçün uzun müddət yanan “yaşıl işıq”dan sonra “sarı işıq” yanıdırılıb. Böyük ehtimalla o, indi ömür qatarının hansı xəttə yönləndiriləcəyini gözləməkdədir...
Strateq.az