Elman Rüstəmov Əli Məsimlinin suallarına cavab verə bilmədi...
Paylaşılma tarixi: Mar 17, 2015 7:30:25 PM
Moderator.az Iqtisadi və Sosial İnnovasiyalar İnstitutunun rəhbəri Əli Məsimlinin Milli Məclisdə Nazirlər Kabinetinin 2014-cü ildə fəaliyyəti haqqında hesabatı barədə çıxışını təqdim edir: Ötən il yaranış mürəkkəb qlobal mühitin mənfi təsirlərinə, xüsusən də ilin ikinci yarısından etibarən neftin qiymətinin kəskin şəkildə aşağı düşməyə başlamasına baxmayaraq hökümət 2014-cü ildə də Azərbaycan iqtisadiyyatında müsbət dinamkanı təmin edə bildi. ”Şənaye ili” çərçıvəsində görülən işlər sonrakı illərdə də öz bəhrəsini verəcək. Hazırda ölkəmizdə İKT sahəsindəki fəaliyyətin nəticələri Azərbaycanın gələcəyinə işləyir. TANAP layıhəsinin təməlinin qoyulması da Azərbaycanın perspekivlərinə işləyən strateji layihədir. Bununla belə manatın devalvasiyası ilə Azərbaycan iqtisadiyyatı orta və bəlkə də uzunmüddətli istiqamətin müəyyən olunacağı çətin bir mərhələyə daxil olub. Hadisələrin gedişi göstərir ki, bu il neftin qiyməti nəzərəçarpan dərəcədə artana oxşamır. Dollar da bahalaşmaqda davam edə bilər. Ona görə də hökümət devalvasiyanın mənfi nəticələrini aradan qaldırmaq və yumşaltmaqdan ötrü TƏDBİRLƏR PAKETİ hazırlayıb yaxın vaxtlarda cəmiyyətə təqdim etməlidir. Bu PAKET-də ictimaiyyəti narahat edən bir sıra suallara müfəssəl cavab olmalıdır:
Birincisi, hökumət və Mərkəzi Bank neftin qiymətinin aşağı olduğu və dolların bahalaşdığı şəraitə necə uyğunlaşmaq və həm də inkişafı davam etdirməkdən ötrü hansı tədbirlər həyata keçirmək fikrindədir?
İkincisi, hökümət və Mərkəzi Bank devalvasiyanın əhaliyə mənfi təsirlərini yumşaltmaqdan ötrü nə etmək fikrindədir?
Üçüncüsü, dollarla kredit alanlar öz borclarını köhnə məzənnə ilə ödəmək, banklar isə həmin borcları yeni məzənnə ilə geri almaqda israrlıdır. Problem əhalinin ziyanına həll olunsa, milyonlarla insan, minlərlə biznesmen ağır duruma düşəcək, problemli kreditlərin həcmi artacaq. Problem bankların ziyanına həll olunsa, banklardakı pul vəsaitinin yarıya qədərinin əhalinin əmanətləri olduğunu nəzərə alsaq, indi də əhalinin digər kateqoriyalarına ziyan dəyəcək. Mərkəzi Bank və hökumət dilemma xarakterli bu mübahisəni necə həll etmək fikrindədir?
Devalvasiyanın hökumət üçün yaratdığı şansa gəldikdə isə hökumətin bu prosesin nəzəri baxımdan üstünlüklərindən istifadə üçün uzağı 8-9 ay zamanı var. Əgər hökumər həmin vaxtda, yəni bu ilin sonunacan faydalana bilməsə, digər ölkələrin təcrübəsinə əsaslanaraq deyə bilərik ki, bu halda həmin üstünlüklər qiymətlərin və xərclərin artıması nəticəsində itiriləcək və hökumət devalvasiyanın yaratdığı problemlərlə baş-başa qalacaqdır. Ona görə də idxalı əvəz edə və xaricə mal çıxara bilmə potensialı olan sahibkarlıq stimullaşdırılmalıdır. Bundan ötrü həmin sahibkarlara aşağı faizli kreditlə yanaşı həm də Dövlət Neft Fondundan 2 milyard manat vəsait ayırmaq lazımdır.
2015-ci il Azərbaycanda “Kənd təsərrüfatı ili” elan edilmişdir. Hazırda Azərbaycanda bir sıra məhsullar üzrə yerli istehsal 75-80 faiz həddinə çatıb. Amma taxılla təchizatda bu rəqəm orta göstəricidən xeyli geri qalır, cəmi 60 faiz. Müharibə vəziyyətində olan bir ölkə üçün bu yaxşı hal deyil. Həmin geriliyin aradan qaldırılmasının ən optimal yolu əmək məhsuldarlığının artırılmasıdır. Hökumət Şəki rayonu ərazisində ƏLİCANÇAY SU ANBARININ tikintisi ilə 16 min hektardan çox ərazinin suvarma dövriyyəsinə qaytarılmasına imkan verər. Qabaqlar olduğu kimi, yenə də Şəkinin yaşadığımız regionun ən böyük taxılçılıq bazasına çevirmək və ərzaq təhlükəsizliyi sahəsinə irəliyə doğru sanballı bir addım atmaq olar.
Moderator.az-dan:
Çox təəssüflər olsun ki, Mərkəzi Bankın sədri cənab Elman Rüstəmov Nazirlər Kabinetinin 2014-cü ildə fəaliyyəti haqqında hesabatı zamanı 30 dəqiqəyə yaxın çıxışında Əli Məsimlinin deputat üçün ayrılmış cəmi 5 dəqiqəlik çıxışında qaldırdığı həmin aktual sualların heç birinə qaneedici səviyyədə cavab verə bilmədi.